Przewodnik po USA – przyciągającym jak magnes kraju, w którym znane z filmów krajobrazy łączą się z fascynującą kulturą i wszechobecnym dążeniem do bycia sobą. Największym atutem Ameryki jest jej różnorodność. Stany Zjednoczone to drapacze chmur, pustynne drogi, żyzne pola, rajskie wyspy i pokryte lodowcami góry. Znajdziesz tu wszystko. Nasz przewodnik podpowie, co zobaczyć w USA i jak zaplanować podróż.
USA: podstawowe informacje o kraju
Kod telefoniczny: +1 Wi-Fi: powszechne w miastach
Największe miasto: Nowy Jork
Język: angielski, hiszpański
Powierzchnia: 4. na świecie
Numer alarmowy: 911
Ruch: prawostronny
Waluta: dolar amerykański [USD]
Sieć: ograniczona na pustyniach
Przejściówka: typ A, 110-120V
Pamiętaj przed wyjazdem:
- Wymagane dokumenty to paszport biometryczny ważny przez cały okres podróży (wbrew powszechnej opinii polskie paszporty nie muszą być ważne minimum 6 miesięcy od daty powrotu, co potwierdza ten dokument) i wiza turystyczna lub ESTA (koszt $21, złóż wniosek przez internet). Sprawdź informacje o bieżących zagrożeniach, dostępne tutaj. Spisz dane kontaktowe polskich placówek konsularnych w USA – tutaj.
- Kup dobre ubezpieczenie podróżne, bo leczenie w USA jest bardzo kosztowne. Warto mieć wliczoną w cenę usługę stomatologa, assistance i jak najniższy wkład własny. Porównaj aktualne oferty w naszym linku partnerskim, który przekieruje cię na odpowiednią podstronę rankomat.pl.
- Przeczytaj nasz artykuł o kartach SIM w USA, aby dowiedzieć się, jaki Internet wybrać przed podróżą.
- Zachęcamy do polubienia dedykowanej Stanom Zjednoczonym grupy na Facebooku, na której szybko uzyskasz odpowiedzi na podróżnicze pytania.
Aby dowiedzieć się więcej, przeczytaj nasz artykuł o formalnościach przed wyjazdem do USA, w którym dokładnie opisujemy kwestie paszportu, wizy, rejestracji w ESTA, ubezpieczenia oraz tego, jak przygotować się na kontrolę po wylądowaniu w USA.
Historia Stanów Zjednoczonych
Historia Stanów Zjednoczonych jest ciekawa, momentami trudna, a patrząc całościowo – niezwykle inspirująca. Ameryka jest zamieszkiwana od tysięcy lat, choć to ostatnie 400 wywołuje u większości historyków najwięcej emocji. Dziś w USA jest 50 stanów (i 1 Dystrykt Kolumbii). Są niesamowicie różnorodne, co szczegółowo przedstawiliśmy w artykule opisującym wszystkie stany USA. Ich charakter jest wynikową między innymi istotnych wydarzeń z przeszłości, dlatego każdy kto planuje podróż do USA, powinien przynajmniej w podstawowym zakresie poznać fascynującą historię tego kraju. Zwłaszcza, że w pewnych aspektach historia Stanów Zjednoczonych jest niezwykle nam bliska, chociażby za sprawą polskich bohaterów, którzy pomogli Amerykanom uzyskać niepodległość, czy Polonii w USA, która liczy blisko 10 milionów osób.
Mesa Verde – zabudowania Indian Pueblo Szacuje się, że pierwsi ludzie przybyli do Ameryki Północnej z Azji, dopiero w okresie ostatniego zlodowacenia, 14 – 12 tysięcy lat temu. Ogromne rozmiary kontynentu oraz odmienny klimat spowodowały, że w poszczególnych regionach funkcjonowały znacząco różniące się od siebie plemiona. Zamieszkiwały zarówno suche obszary zachodniej Ameryki, jak i gęste lasy na wschodzie, a nawet mroźną północ dzisiejszej Kanady. W zależności od obszaru i klimatu, w różny sposób zdobywano pożywienie, budowano charakterystyczne dla siebie schronienia, a nawet wykształcano wyjątkowe kultury, przepełnione wierzeniami, muzyką oraz sztuką. 13 kolonii (na czerwono) Wpływy brytyjskie zaczęły mieć istotne znaczenie na początku XVII wieku. Ważną rolę w historii odegrali religijni uchodźcy, purytanie, przybywający z Anglii w 1620 roku. Mimo że wcześniejsze spotkania Brytyjczyków z Indianami kończyły się krwawymi starciami, purytanom udało się z nimi porozumieć (zobacz mój odcinek na ten temat). Coraz intensywniejsza kolonizacja zaowocowała zacieśnianiem zależności handlowych i finalnie powstaniem 13 kolonii brytyjskich. Choć poziom życia mieszkańców kolonii był relatywnie wysoki, z biegiem lat zaczęli być oni coraz mniej zadowoleni ze sposobu traktowania przez brytyjskich władców. Mieszkańcom nie odpowiadało ciągłe nakładanie nowych podatków, ceł i zmuszanie do kupowania drogich, angielskich towarów. Buntowali się przeciwko rosnącym opłatom oraz hamowaniu rozwoju kolonii bez niczego w zamian, chociażby swojego przedstawicielstwa w Londynie. Podpisanie Aktu o Prawach Obywatelskich w 1964 roku. Za prezydentem Johnsonem znajduje się Martin Luther King. Koniec wojny domowej w USA był tak naprawdę początkiem zmian społecznych. Zniesienie niewolnictwa było pierwszym krokiem długiej drogi czarnoskórych mieszkańców Ameryki do osiągnięcia pełni praw. Segregacja rasowa utrzymywała się jeszcze przez sto lat od zniesienia niewolnictwa, do drugiej połowy XX wieku, a w nieformalnym obliczu – jeszcze dłużej. Przez sto lat ścisłymi regulacjami prawnymi objęte były wszystkie aspekty życia Afroamerykanów. Osoby czarnoskóre musiały uczęszczać do odpowiednich szkół, zatrzymywać się wyłącznie w wyznaczonych hotelach, czy nawet zajmować określone miejsca w autobusach i lub pić napoje z określonych naczyń. Do likwidacji segregacji rasowej przyczyniło się wielu aktywistów, w tym znany powszechnie Martin Luther King. Istnieje wiele znakomitych książek, utworów i filmów poświęconych tej tematyce, w tym nagrodzony Oscarem „Green Book”, a także jeden z najlepiej ukazujących amerykańską politykę lat 60-tych – „Do końca”. Zagrożeniem w USA są m.in. błyskawiczne powodzie, występujące po opadach deszczu, w okolicy pasm górskich (także na pustyniach). Tornada niszczą kraj najczęściej późną wiosną, w obszarze Wielkich Równin. Huragany na południowym wschodzie możesz spotkać o każdej porze roku. Problemem są też pożary, susze i wysokie temperatury. Podróżując, słuchaj prognoz pogody i pamiętaj o nakryciu głowy oraz zapasie wody! Stany Zjednoczone zimą: w okresie zimowym mrozu nie zaznasz w południowej Kalifornii, Teksasie, Luizjanie, na Florydzie i Hawajach. Pustynie okażą się ciepłe za dnia, lecz nocą temperatury mogą spaść poniżej zera stopni Celsjusza. Zima w Nowym Jorku, choć bywa surowa, zaliczana jest do jednych z najpiękniejszych na świecie, zwłaszcza w okresie świątecznym.
Klimat USA: kiedy lecieć do Stanów Zjednoczonych?
Skała Mexican Hat na pustyni w Utah
Subtropikalny klimat na Florydzie
Zobacz, jak zmieniają się temperatury w skali roku
USA: Średnie temperatury w roku
Ceny w USA: koszt podróży
Ceny produktów spożywczych w Stanach Zjednoczonych są wyższe niż w Polsce. Z kolei ceny pamiątek, paliwa, markowych ubrań i elektroniki – niższe. Można przyjąć taką zasadę, choć to oczywiście daleko idące uogólnienie. Całkowity koszt podróży po Ameryce jest wysoki, bo drogie są bilety lotnicze, wynajem samochodu, a na samo zwiedzanie poświęca się kilka tygodni, co kosztuje. Natomiast przy odpowiednim planowaniu można sporo zaoszczędzić. Czasami osoby, którym organizujemy podróż po USA nie wierzą, że naprawdę można zwiedzić ten kraj aż tak niskim kosztem! Oszczędza się przede wszystkim na właściwym zaplanowaniu trasy i noclegów. Warto też z góry określić dzienny budżet na wyżywienie i dodatkowe zakupy. Bez tego trudno mieć wydatki pod kontrolą.
Szukając najkorzystniejszych cen produktów spożywczych, odwiedź hipermarkety Walmart i Target, ale też supermarkety z dobrymi produktami, ale marek własnych – popularne Trader Joe’s oraz Whole Foods. Zwykle opłaca się kupować większe opakowania (np. 6-pak wody). Markowe ubrania (nawet kilkukrotnie tańsze, niż w Polsce) znajdziesz w sklepach typu outlet: T.J. Maxx, Ross, Marshalls i droższych, lecz znacznie lepiej wyposażonych JCPenney oraz Macy’s.
$1 = 4 zł
ceny orientacyjne
Ceny artykułów spożywczych
| Woda 1l | $1 |
| Mleko 3.7l (galon) | $3 |
| Chleb tradycyjny | $4 |
| Chleb tostowy | $1.5 |
| Ser żółty (europejski, ok. 10 plastrów) | $2.5 |
| Salami (200 g) | $5 |
| Baton czekoladowy | $1.5 |
| Lokalne owoce (1 kg) | $4 |
Ceny noclegu i wyżywienia
Co zobaczyć w USA? Największe atrakcje
Najważniejsze amerykańskie miasta
Przewodnik po USA nie byłby kompletny bez opisu amerykańskich miast, bo to atrakcje same w sobie. Nowy Jork, Waszyngton, Miami, San Francisco… o ich zwiedzaniu marzy przecież niejeden podróżnik. Miasta w Stanach Zjednoczonych są z jednej strony wizualnie podobne do siebie, a z drugiej – różnią się niemal wszystkim. Każde ma odmienną atmosferę, własne przysmaki i, obowiązkowo, przynajmniej parę typowych dla siebie atrakcji turystycznych. Które miasta USA warto zobaczyć?
- Nowy Jork – jedno z najbardziej multikulturowych miast świata, przez niektórych uważane za jego symboliczną stolicę. Znajdziesz tu wszystko: tłok i ciszę, szklane wieżowce i ceglane kamienice,
Times Square, Nowy Jork
proste hot-dogi, wykwintne dania i… najlepszą w Ameryce pizzę (w dodatku za dolara!). Z „polskiego” Greenpointu na Broadway pojedziesz żółtą taksówką, a udając się z Central Parku na zakupy przy piątej alei, wsiądziesz do obskurnego metra. Nowy Jork to niespotykane szaleństwo kontrastów. Choć początkowo może przytłaczać, to łatwo się w nim zakochać. Za szczególnie fascynujący i uroczy uważa się okres świąt w Nowym Jorku.
- Waszyngton – to nie tylko stolica kraju, ale też fascynujący zbiór dziedzictw kultury i historii. Wiele waszyngtońskich muzeów jest naprawdę niepowtarzalnych, wyjątkowo ważnych i co ciekawe, darmowych. Możesz w nich zobaczyć statki kosmiczne, stroje pierwszych dam, indiańskie rękodzieła, a nawet oryginał Konstytucji i Deklaracji Niepodległości. W stolicy kraju spotkasz symbole Stanów Zjednoczonych (a może całego współczesnego Zachodu?). Długi na 3 kilometry park The Mall łączy majestatyczny Kapitol, górujący nad miastem Pomnik Waszyngtona i przepełnione historią Mauzoleum Lincolna. Nieopodal parku znajduje się też Biały Dom. Pasjonaci amerykańskiej kultury nie mogą się tu nudzić.
Jeśli uważasz ten przewodnik za przydatny i chcesz się odwdzięczyć, możesz postawić nam wirtualną kawę. Dziękujemy!
- Chicago – “wietrzne miasto”… albo “polskie”? Jak kto woli. Oba określenia pasują znakomicie. Ta leżąca nad Jeziorem Michigan metropolia zaskakuje nowoczesnością, porządkiem i ilością zieleni. W mieście, oprócz wieżowców, muzeów, klubów komediowych i pięknej rzeki, znajdziesz aż 570 parków! Spędzając czas w położonym nad brzegiem jeziora Burnham Park, niemal zupełnie zapomnisz, w jak ogromnym mieście jesteś. Skosztuj wyjątkowej kuchni Chicago, w tym legendarnej Deep Dish Pizza, wjedź na jeden z zapierających dech tarasów widokowych i wsłuchaj się w tutejszy blues.
San Francisco nocą
- San Francisco – miasto teoretycznie niewiele ludniejsze od Krakowa. Tworzy jednak olbrzymie megalopolis, napędzane przez rynek nowoczesnych technologii w okolicach San Jose. San Francisco to zachodnioamerykańska stolica kultury z pięknymi skwerami, parkami, wzgórzami i architekturą. Słynie ze stromych ulic, mostu Golden Gate i więzienia Alcatraz. Na Haight-Ashbury czuć ducha hippisów, a w Chinatown – azjatyckie potrawy. W porcie widać wylegujące się na słońcu lwy morskie, a na pokładzie słynnych tramwajów linowych – ekscytację turystów z całego świata.
- Seattle – wielkie miasto położone wśród wzgórz, wulkanów, jezior i zatok, nieopodal granicy z Kanadą. Słynie z „bezsennego” filmu i charakterystycznej wieży obserwacyjnej. Powszechnie uznaje się je za światową kolebkę muzyki grunge. To stąd wywodzi się Nirvana, Pearl Jam, Soundgarden, „super-grupa” Temple of the Dog, Alice in Chains, Green River i nie tylko…
Chcesz wynająć samochód w USA? Polecamy, bo:
|
USA: mapa opisywanych miast i atrakcji
Parki narodowe USA – które zobaczyć?
Chciałoby się powiedzieć „wszystkie”. Parki narodowe w Stanach Zjednoczonych są niepowtarzalne i jest ich aż 63. Jak wskazały przeprowadzone przez nas badania, to właśnie one najbardziej przyciągają turystów do USA. Nie ma się czemu dziwić, bo amerykańska przyroda jest wyjątkowo różnorodna i po prostu piękna. Jeśli chcesz przekonać się, jak bardzo zaskakuje, przeczytaj nasz subiektywny artykuł o 15 najlepszych parkach narodowych w USA. Poniżej zaprezentujemy tylko kilka z nich, powszechnie uważanych za najistotniejsze.
- Yellowstone – najstarszy z amerykańskich parków narodowych, a równocześnie jeden z najczęściej odwiedzanych. Chroni się tu między innymi słynne gejzery i kolorowe od minerałów, parujące jeziorka. Jeśli chcesz ujrzeć erupcję na własne oczy, zaufaj gejzerowi Old Faitfhul (tłum. „Stary Wierny”), który daje o sobie znać codziennie, regularnie, przynajmniej raz na dwie godziny.
- Wieki Kanion Kolorado – obok wielu niezwykłych tworów natury, jest najsłynniejszą atrakcją pustynnego obszaru USA, a zarazem symbolem tej suchej, pełnej niezwykłych form krainy. Podobno najpiękniejsze wschody i zachody słońca Ameryki pojawiają się właśnie tutaj (nietrudno w to uwierzyć!). Najpopularniejsze punkty widokowe znajdują się przy jego południowej krawędzi, choć prawdziwą przygodą jest zejście malowniczym szlakiem na dno kanionu, do rezerwatu Indian Havasupai, pełnego turkusowych wodospadów. Przestrzennych widoków podczas wędrówki i kontrastu rajskich wodospadów z surowymi ścianami nie sposób opisać słowami.
- Yosemite – majestatyczny park, znany za sprawą potężnych monolitów skalnych, wysokich wodospadów i gęstych lasów. To w nich znajdziesz znane na całym świecie sekwoje olbrzymie, ale też, będące symbolem Kalifornii, niedźwiedzie. Jest to jeden z najczęściej odwiedzanych parków USA. Jego charakterystyczne, przestrzenne widoki na Dolinę Yosemite zachęcają do odwiedzin zarówno turystów, jak i profesjonalnych wspinaczy górskich, którzy noce spędzają na półkach skalnych monolitów, setki metrów nad przepaścią.Uwaga: park Yosemite najlepiej odwiedzać w okresie wiosennym, kiedy topnieją lodowce! To one napełniają wodą koryta rzek, tworząc wspomniane wodospady.
- Park Skalnych Łuków – słynny Delicate Arch zdobi okładki dziesiątek przewodników turystycznych, mimo że to w rzeczywistości tylko jeden z wielu skalnych łuków na terenie Arches National Park. Niektóre z występujących na tym obszarze formacji skalnych może zawalić się dosłownie każdego dnia, więc spiesz się, by zdążyć je zobaczyć!
- Kanion Bryce i Zion – dwa parki narodowe, położone niedaleko siebie. Pierwszy (Bryce Canyon) jest dynamiczny, pełen strzelisytych ostańców, przypominających skalny las. Drugi (Zion) – spokojny, majestatyczny, przestrzenny i barwny w swej surowości. Sąsiadujące ze sobą parki są zupełnie odmienne, a jednak świetnie się uzupełniają.
Droga przez Dolinę Śmierci, Kalifornia
- Dolina Śmierci – regularnie najgorętsze miejsce na świecie, a zarazem najbardziej suche w Ameryce. Napisaliśmy kiedyś, że to najbardziej zaskakujący park narodowy USA. Zobaczysz w nim wydmy, krater po meteorycie, wyschnięte jeziora, samodzielnie pełzające po piachu kamienie, ultramaratończyków walczących o przetrwanie, a przez krótką chwilę w roku – bezkresne polany kwitnących kwiatów. Co ciekawe, to tylko początek długiej listy niespodzianek. Dolina Śmierci jest naprawdę wyjątkowa.
- Hawajskie wulkany – Wyspa Hawai’i to jedyne terytorium USA, które stale się powiększa – właśnie za sprawą silnie aktywnych wulkanów. Pełzająca po zboczach wulkanów lawa wpada do oceanu, siejąc spustoszenie i poszerzając wybrzeże Hawajów. Wszystko to dzieje się na terenie parku narodowego, którego można zwiedzać. Wizualnie jest to zupełnie inny, surrealistyczny świat.
Najlepsze parki narodowe w USA: piękne i zaskakujące
Pozostałe atrakcje Stanów Zjednoczonych
Atrakcje USA to nie tylko kultowe metropolie i parki narodowe. Przeciwnie, Stany Zjednoczone słyną z legendarnych szos i wielu aspektów kulturowych, które na co dzień powodują, że czujemy więź z tym krajem. Planując trasę zwiedzania, koniecznie poprowadzić ją tak, by możliwie najlepiej poczuć różnorodność tego wielkiego kraju!
- Pacific Coast Highway – legendarna trasa, wijąca się wzdłuż zachodniego wybrzeża USA, łącząc północ kraju z południem. Jej najczęściej filmowany fragment rozciąga się od San Diego, przez Los Angeles, do San Francisco. Trasa biegnie przez piękne plaże, wzgórza, laguny, wodospady, wysokie mosty i urokliwe miasteczka.
- Route 66 – “Droga Matka”, łącząca Chicago i Los Angeles, uwieczniona w niezliczonej liczbie filmów, pocztówek oraz imigranckich opowiadań. W artykule o historii Route 66 pisaliśmy, że jest symbolem amerykańskiego snu: marzeń i podążania za nowym, lepszym życiem. Po budowie autostrad, niemal zupełnie zaniedbana i opuszczona. Dziś, dzięki staraniom różnych organizacji ponownie odżywa, a tutejsze „miasta duchów” stają się atrakcją samą w sobie. Warto zjechać z głównej trasy, przejechać się prawdziwą Route 66 i poczuć atmosferę dawnej Ameryki. Należy w tym miejscu wspomnieć również o jeszcze starszej, będącej pierwszą transatlantycką szosą Lincoln Highway, biegnącą z Nowego Jorku do San Francisco. Jeśli Drogę 66 nazywa się „Matką”, to Lincoln Highway jest… „Babką”?
- Florida Keys – archipelag 1700 wysp koralowych, wysuniętych wgłąb Zatoki Meksykańskiej, zwieńczonych miastem Key West. Wiele wysp połączono mostami, a podróż przez nie dostarcza niezapomnianych widoków i emocji. Archipelag słynie też z dobrych warunków do kajakarstwa, nurkowania i snorkelingu.
- Drapacze chmur – są wszędzie. Nawet stutysięczne miasto może posiadać Downtown (centrum), a w nim wieżowce (na przykład Allentown, PA, mniejsze od Opola). Oczywiście, największe wrażenie robią te w Nowym Jorku, Chicago, Miami, Houston, czy Los Angeles. Jeśli lubisz podziwiać te nowojorskie, koniecznie zajrzyj do artykułu o najlepszych punktach widokowych na Manhattan.
- Hawaje – cały obszar Hawajów należy wyszczególnić jako miejsce absolutnie wyjątkowe, egzotyczne i bajecznie piękne. Rajskie plaże mieszają się tu z dymiącymi wulkanami i stromymi, zielonymi wzgórzami, wpadającymi wprost do wód Pacyfiku. Tutejsza kultura, muzyka, język, kuchnia i historia zupełnie różnią się od kontynentalnej, a jednak mają z nią obecnie całkiem sporo wspólnego. Dzięki licznym połączeniom pomiędzy wyspami i dobrze rozwiniętej infrastrukturze Hawaje to jedne z najłatwiejszych do poznawania, tropikalnych wysp na świecie, które wciąż zachowują swój egzotyczny, pełen różnorodności charakter.
- Alaska – region, który poza temperaturami, jest niemal taki sam jak Hawaje. Alaska zlokalizowana przecież tak daleko od kontynentalnych stanów, zupełnie się od nich różni. Posiada odrębną kulturę, historię i niespotykany nigdzie indziej w USA, surowy pejzaż. Ten mroźny obszar absolutnie zachwyca swym surowym pięknem. Co ciekawe, Alaska jest nie tylko największym stanem kraju, ale też drugim pod względem liczby parków narodowych, tuż po Kalifornii.
Gwiazda Elvisa Presleya, Nashville
- Muzyka – Stany Zjednoczone słyną z muzyki. Tamtejsi artyści podbijają świat, z powodzeniem napędzając proces globalnej amerykanizacji. Trudno się temu dziwić, Amerykanie po prostu wiedzą jak produkować i promować często zupełnie innowacyjną muzykę! Grunge lat 90-tych z Seattle, nowoorleański i chicagowski jazz, blues znad rzeki Missisipi, country rodem z Tennessee, południowo-kalifornijski pop-rock, nowojorski hip-hop… długo można tak wymieniać. Ameryka zajmuje szczególne miejsce w sercach wielu melomanów.
Amerykańska kuchnia, czyli co zjeść w USA?
Amerykańska kuchnia kojarzy się wielu osobom przede wszystkim z szybkim, niezdrowym jedzeniem. Niestety, globalne sieci fast-foodów nie promują amerykańskiej kuchni najlepiej. Prawda jest jednak zupełnie inna. Otóż, USA to nie tylko fast-food! A nawet jeśli faktycznie bary szybkiej obsługi są w Stanach popularne, to jakościowo zupełnie odbiegają od tego, co kojarzymy z polskich galerii handlowych.
- Wołowina – uwielbiana przez Amerykanów i przyrządzana na różne sposoby: jako grillowane steki, smażone burgery, czy też suszone kawałki, dostępne w sklepach jako przekąska. To zdecydowanie ulubiony rodzaj mięsa Amerykanów, w dodatku zdrowy i często naprawdę dobrej jakości.
- Owoce morza – zwłaszcza homary i krewetki. Homary są powszechnie uznawane za danie dość ekskluzywne, jednak w USA kupisz je również w mniej prestiżowych restauracjach. W obszarach słynących z połowu, jak wybrzeże Maine czy Massachusetts, znajdziesz niedrogie, klimatyczne bary, w których główną atrakcją są świeżo złowione homary. Cena? Już od około $20 za całego! Popularnym, sporo tańszym daniem jest lobster roll – kawałki homara, podane w bułce do hot-doga. Co z krewetkami? Jak mawiał Bubba (Forrest Gump), istnieje niezliczona liczba sposobów, w jaki można je przyrządzić. Poznasz je wszystkie w południowych stanach, nad Zatoką Meksykańską.
Donut z Randy’s Donuts, LA
- Donuts – pączki z dziurką są ulubioną przekąską, nie tylko amerykańskich policjantów. Smakują zupełnie inaczej niż polskie pączki i stanowią świetne uzupełnienie porannej kawy. Każde większe miasto ma własne, najlepsze, kultowe cukiernie z donutami, więc przed wizytą znajdź takie miejsca w internecie!
- Słodycze – nie tylko Mars, Snickers, M&M’s i inne łakocie, spotykane też w Polsce. Ameryka to raj dla łasuchów (może dlatego ją tak kochamy?), pełen najbardziej zaskakujących smaków. W USA smakołyki i firmy, które je produkują stały się wręcz częścią popkultury. Przeczytaj nasz artykuł o 15 wyjątkowych słodyczach w USA!
- Tex-Mex – dania stanowiące połączenie kuchni meksykańskiej i amerykańskiej. Idealnym przykładem jest burrito, które rzadko spotyka się w Meksyku, mimo że zajadający się nim na potęgę Amerykanie utożsamiają je właśnie z tym krajem. Ze względu na sąsiedztwo i liczbę Meksykanów w USA, dania typu Tex-Mex są bardzo popularne na południu Stanów Zjednoczonych. Z kolei takie sieci barów fast-food jak Taco Bell i Chipotle zna prawdopodobnie każdy Amerykanin.
- Indyk – pieczony indyk jest potrawą, bez której Święto Dziękczynienia nie mogłoby istnieć. 1/6 wszystkich indyków spożywanych rocznie w Ameryce jest konsumowane tego jednego dnia. To istny symbol tego rodzinnego święta. Skoro mowa o Święcie Dziękczynienia, zobacz mój odcinek o jego znaczeniu i historii!
Burgery z IN-N-OUT
- Fast-food – w USA znajdziemy ogromną liczbę barów szybkiej obsługi. Od globalnych sieciówek, poprzez restauracje występujące tylko w kilku stanach, po lokalne, unikatowe lokale, często noszące miano kultowych. Frytki, hamburgery, hot-dogi oraz inne dania kojarzone z jedzeniem “fast food” są w Stanach Zjednoczonych bardzo popularne i dostępne niemal wszędzie. Różnorodność miejsc powoduje, że można trafić na posiłki zaskakująco dobrej jakości! Dowiedz się więcej o amerykańskim fast-foodzie!
Porady i ciekawostki
Porady praktyczne przed podróżą do USA
Ameryka różni się od Polski pod wieloma względami. Warto przed podróżą zapoznać się z poradami na jej temat, by czuć się pewniej i swobodniej podczas zwiedzania. Poniżej znajdziesz najważniejsze wskazówki, lecz zachęcamy też do odwiedzin naszej grupy na Facebooku, dedykowanej Stanom Zjednoczonym, w której razem z innymi wymieniamy się podróżniczymi doświadczeniami.
- Tankowanie – wydaje się, że w tej czynności nie może być nic trudnego, jednak w USA wiele rzeczy zaskakuje. Już samo spalanie samochodu przedstawia się nie jako stosunek zużytych litrów na sto kilometrów (jak w Polsce), lecz jako liczba mil przebyta na jednym galonie, co wprowadza początkowo w ogromne zakłopotanie. Nie dość, że zupełnie na odwrót, to jeszcze te galony… Co więcej, cena paliwa silnie waha się na przestrzeni kraju – średnie wartości mogą różnić się w zależności od stanu nawet dwukrotnie! Żeby było ciekawiej, w niektórych obszarach podaje się ją w dolarach (np 3.63 dolara za galon), a w innych – w centach (a więc 363.0 centów za galon). Samej płatności zazwyczaj dokonuje się nie przy kasie, a bezpośrednio w dystrybutorze, kartą kredytową. Bywają i z tym problemy, bo czasami polskie karty odmawiają posłuszeństwa. Tankowanie w USA jest więc ciekawsze niż mogłoby się wydawać!
- Płatności w sklepach – ceny widoczne na produktach podawane są bez podatku! Całkowitą sumę poznasz dopiero przy kasie. Aby mieć kontrolę wydatków w trakcie zakupów, dolicz w głowie odpowiedni podatek od sprzedaży, wynoszący od zera do kilkunastu procent, w zależności od stanu (uwaga: mogą różnić się też między samymi miastami). Warto poczytać o naprawdę ciekawej złożoności systemu podatkowego USA.
- Płatności zbliżeniowe kartą – nie są tak powszechne jak w Polsce. Zwykle zostaniemy poproszeni o włożenie lub przeciągnięcie karty, a następnie wpisanie PIN-u, lub podpisanie się na rachunku. Na terminalu płatniczym możesz ujrzeć kilka opcji płatności do wyboru (Credit, Debit, Savings). Którą wybrać? Najpierw próbuj odpowiedniej dla swojej karty, a gdy uzyskasz odmowę – innych. Z doświadczenia wiemy, że posiadając kartę debetową, często należy wybrać „Credit”, by transakcja została zaakceptowana. Dlaczego? Mówiąc szczerze, nie mamy pojęcia! 🙂
Potrzebujesz planu podróży? Skontaktuj się z nami!
- Cashback – popularną opcją, dostępną w wielu sklepach, jest tzw. cashback. Płacąc kartą za zakupy w sklepie, możemy od razu wypłacić określoną kwotę, zamiast korzystać z bankomatu. To nie tylko wygodne, ale tez opłacalne, ponieważ operatorzy tradycyjnych bankomatów (tzw. „ATM”) często pobierają prowizję. Ta nie występuje w przypadku wypłacania pieniędzy przy kasie, więc warto pytać o nią, robiąc zakupy w sieciach popularnych sklepów spożywczych.
- Pełnoletność od 21 lat – w kontekście sprzedaży alkoholu przepis ten jest bardzo restrykcyjnie przestrzegany. Zdarza się, że jest się proszonym o pokazanie aż dwóch dokumentów, które udowodnią wiek, zwłaszcza w restauracjach. W sklepie wszystkie osoby danej grupy mogą zostać poproszone o pokazanie dokumentu (nie tylko osoba, która płaci za alkohol) – by nie było podejrzenia, że płacisz w imieniu kogoś, kto nie ukończył 21 lat. Co ciekawe, Amerykanie zazwyczaj otrymują prawo jazdy już w wieku 16-18 lat (w zależności od stanu), a broń mogą kupić po „osiemnastce” (czasem nawet po „czternastce”!).
- Szybszy pas dla dwóch pasażerów – transport w Stanach Zjednoczonych oparty jest na szerokich autostradach i samochodach osobowych. Bardzo często zdarza się, że każdy członek rodziny ma własny. Aby zachęcić mieszkańców do wspólnego dojeżdżania do pracy, w niektórych miastach, np. w Los Angeles, funkcjonuje pas, po którym mogą poruszać się wyłącznie samochody z co najmniej dwoma osobami na pokładzie. Jeśli podróżujesz z kimś obok, śmiało korzystaj z tych pasów, omijając korki.
- Można skręcać w prawo na czerwonym świetle – jednak zasada to nie obowiązuje we wszystkich stanach, dlatego najlepiej sprawdzić zasady ruchu drogowego w miejscach, po których planujemy poruszać się samochodem i zawsze obserwować innych kierowców na drodze. Teoretycznie powinni najlepiej znać prawo miejsca, po którym na co dzień się poruszają.
- Podróż kultowymi szosami – planowanie trasy zwiedzania warto oprzeć, przynajmniej częściowo, na kultowych drogach, jak Route 66, Lincoln Highway, Pacific Coast Highway i innych. Ich pełną listę przygotowaliśmy w artykule o najlepszych trasach podróży po USA – zapraszamy!
10 kultowych szos Ameryki (+ kilka mniej znanych!)
Bezpieczeństwo. Na co uważać w Stanach Zjednoczonych?
Stany Zjednoczone to kraj bezpieczny dla turystów, przy czym trzeba mieć na uwadze kilka czynników, które mogą wpłynąć na podróż. Przede wszystkim pamiętaj, by sprawdzać prognozy pogody, trzymać się z dala od ubogich dzielnic i zawsze stosować się do zaleceń rangersów (strażników) w parkach narodowych!
- Huragany – masy powietrza unoszące się nad ciepłymi wodami Oceanu Atlantyckiego mogą ulegać kumulacji i zamieniać się w niszczycielskie huragany. Najbardziej narażone są południowo-wschodnie stany, zwłaszcza Floryda, Georgia i obie Karoliny. Huragany mogą pojawić się o każdej porze roku i wiadomo o nich z maksymalnie kilkudniowym wyprzedzeniem. Sprawdzaj więc na bieżąco prognozę pogody, zwłaszcza podróżując przez wspomniane stany!
Suche obszary stanu Utah
- Upały – wiele obszarów USA jest niezwykle gorących. Temperatury na pustyniach potrafią przekraczać nawet 50 stopni Celsjusza i utrzymywać się przez niemal całe dnie, a letnie susze w Kalifornii doprowadzają co roku do potężnych pożarów. Zawsze miej przy sobie butelkę wody i nakrycie głowy.
- Niebezpieczne dzielnice – Stany Zjednoczone to kraj niespotykanie otwartych i naprawdę przyjaznych ludzi. Jednak planując podróż warto pamiętać o zagrożeniach, takich jak powszechni na całym świecie kieszonkowcy, czy owiane złą sławą dzielnice wielkich miast. Widząc atrakcyjną cenowo ofertę noclegu warto wcześniej poczytać opinie o danej dzielnicy. Czasami nawet w określonych fragmentach centrów miast koczuje wielu narkomanów i bezdomnych, nierzadko w sąsiedztwie luksusowych hoteli i atrakcji turystycznych! (przykład: Turk Street w San Francisco i okolice ratusza w Los Angeles)
Niebezpiecznych zwierząt w różnych częściach Stanów Zjednoczonych jest oczywiście więcej, ale o niedźwiedziach usłyszysz najczęściej. Przy wjazdach do leśnych parków pokazywane są zdjęcia samochodów, zniszczonych przez te silne zwierzęta, a na polach namiotowych przygotowane są specjalne, metalowe skrzynki. Do nich należy schować jedzenie i wszystkie wonne produkty, by nie zachęcać zwierząt do odwiedzin.
Charakterystyczne pamiątki
- Stare tablice rejestracyjne – legendarna Droga 66, Lincoln Highway, Pacific Coast Highway… słynne amerykańskie trasy rozbudzają wyobraźnię kolejnych pokoleń podróżników. W sklepach z pamiątkami można znaleźć oryginalne tablice rejestracyjne, sprzed kilkudziesięciu lat, na swój sposób symbolizujące erę rewolucji motoryzacyjnej. Zawierają na sobie też nazwę stanu, czasem jego motto, flagę lub inną, charakterystyczną grafikę, co tym bardziej nadaje im pamiątkowego charakteru.
- Indiańskie rękodzieła – rdzenni mieszkańcy Ameryki w dalszym ciągu podtrzymują swoje wielowiekowe tradycje, tworząc m.in. piękne rękodzieła. Ich biżuteria, naczynia, rzeźby wyglądają cudownie i zwykle zawierają w sobie pewną historię i kulturę, opowiadaną za sprawą symboli. Kupując takie przedmioty, warto porozmawiać ze sprzedawcą. Zazwyczaj bardzo chętnie wytłumaczy ci ich znaczenie.
- Słodycze – jedne z symboli amerykańskiej kultury. W USA znajdziesz wielopiętrowe sklepy, w których sprzedaje się wyłącznie słodkie produkty danej marki (np. M&M’s, czy Hershey’s).
- Pamiątki kultowych marek – Harley-Davidson, Jack Daniel’s, Texaco, Ford, Levi’s, Coca-Cola, Universal, LA Dodgers, NY Yankees… można tak w nieskończoność. W wielu miejscach znajdziesz oryginalne sklepy z pamiątkami tych kultowych marek. Czasami magnesy i koszulki z ich logo znajdziesz po prostu gdzieś na deptaku, przy plaży. Ameryka to fabryka logotypów, które przedostały się do globalnej popkultury.
Sklep z pamiątkami, Maine
- Ubrania z nazwami miast i stanów – nazwy miast i stanów pojawiają się na ubraniach w sklepach pamiątkowych, hipermarketach, a także butikach słynnych projektantów. Z jakiegoś powodu Amerykanie uwielbiają nosić na sobie napisy takie, jak „California”, czy słynne I♥NY.
- Broszury z parków narodowych – wjeżdżając do parku narodowego razem z biletem otrzymasz rozkładaną broszurę – z mapą, zdjęciami i zbiorem informacji o parku. To naprawdę dobrze wydane materiały, które zawsze zabieramy na pamiątkę do domu.
Wybrane ciekawostki o USA
- Płatności pełne zaufania – na niektórych polach namiotowych można spotkać skarbonki, w których zostawia się pieniądze za nocleg, według zamieszczonego obok cennika. Nikt nie sprawdza, czy faktycznie zapłaciliśmy, tylko liczy na naszą uczciwość. Czasem w podobny sposób kupuje się przy drodze na przykład owoce.
- Jogurty – w USA są zapakowane jakby na odwrót od tych znanych w Polsce. Stoją na szerszej podstawie, a otwiera się je przy węższej. Jak się przekonasz, naprawdę wiele rzeczy Amerykanie zaprojektowali odwrotnie, niż Europejczycy!
- Duże napoje – zamawiając „mały” napój w Stanach, możemy spodziewać się naprawdę sporego kubka! W ogóle, w USA wszystko, co „małe”, wcale nie jest takie, jak mógłby przypuszczać Europejczyk.
- Amerykańskie whiskey to najbardziej kultowy trunek w kraju. Produkował go sam Jerzy Waszyngton, a dziś w Kentucky i Tennessee znajdują się oficjalne szlaki turystyczne, pozwalające zwiedzać lokalne destylarnie.
- Nowy Jork z przeszłości nosił nazwę Nowy Amsterdam. Miasto było też swego czasu stolicą kraju, w której dokonało się zaprzysiężenie Jerzego Waszyngtona na urząd prezydenta.
Amerykańska playlista (Spotify)
Umil sobie planowanie podróży!
Przygotowaliśmy aż cztery autorskie playlisty z amerykańskimi utworami – Rockową, Legendarną, Klimatyczną i Marzycielską. Każda jest nieco inna, choć razem tworzą wyjątkową całość, przybliżając różnorodność Ameryki za pośrednictwem muzyki. Znajdziesz w nich zarówno utwory popularne, ważne, charakterystyczne dla różnych dekad i wybranych gatunków muzycznych, ale też piosenki typowo rozrywkowe, umilające czas, a także mniej znane.
Włącz tę playlistę, na którą akurat masz ochotę, lub odtwarzaj jedną po drugiej, by poznać różnorodność amerykańskiej muzyki. Mamy nadzieję, że nasze propozycje okażą się idealnym tłem do twojego planowania wymarzonej podróży!
| Legendarna podróż przez Amerykę: | Klimatyczna podróż przez Amerykę: |
| Rockowa podróż przez Amerykę: | Marzycielska podróż przez Amerykę: |
Mapa
Jeśli uważasz nasz przewodnik za przydatny i chciałbyś się odwdzięczyć, możesz postawić nam wirtualną kawę. Dziękujemy!
Potrzebujesz planu podróży? Skontaktuj się z nami!
Wszystkie stany USA
Najnowsze artykuły o USA:
Sylwia
29 marca, 2024Dużo przydatnych i ciekawych informacji 🙂
zlukaszem
9 kwietnia, 2024Dziękujemy 🙂